Denken, waarnemen en het herkennen van emoties verloopt bij mensen met en zonder autisme vaak op dezelfde manier. Alleen hebben mensen met autisme hier meestal wat meer tijd voor nodig. Dat blijkt uit het onderzoek van Bobby Jertberg van het Nederlands Autisme Register (NAR). De resultaten werden begin september 2025 gepubliceerd.

In zijn onderzoek keek Jertberg naar drie gebieden: waarnemen, denken en doen. Bij waarnemen – het combineren van zien en horen – waren nauwelijks verschillen te vinden tussen beide groepen. Daar bleek leeftijd de grootste invloed te hebben: oudere volwassenen, met of zonder autisme, vertrouwen meer op wat ze zien. Het onderzoek laat verder zien dat verschillen tussen mensen met en zonder autisme vaak niet in capaciteiten, maar in tijd en omstandigheden zitten. Extra tijd, duidelijke stappen of een rustige omgeving kunnen veel verschil maken. Door meer ruimte te maken voor autisme, komen de kwaliteiten en talenten beter tot hun recht.

Ruim twaalfhonderd volwassenen – met en zonder autisme –  vulden vragenlijsten in en voerden objectieve, online taken uit. Deze combinatie bleek een waardevolle aanvulling zijn op de huidige diagnostiek. Door ook te kijken naar wat mensen daadwerkelijk doen, ontstaat een vollediger beeld. In het onderzoek van Jertberg kwam naar voren dat de combinatie van beide metingen – vragenlijsten en het uitvoeren van taken – nauwkeurig kon voorspellen wie autisme heeft. Daarnaast kan het ook helpen om een genuanceerder beeld te krijgen van iemands sterke en minder sterke kanten.

Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) vind je zowel een artikel over de resultaten van Jertberg als een link naar het volledige onderzoek zelf.